Bên cạnh tín ngưỡng thờ tổ tiên, thì tín ngưỡng thờ Thần cũng là một nét văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Hầu hết các gia đình, đặc biệt là những gia chủ làm công việc buôn bán kinh doanh đều thờ cúng Ông Địa Thần Tài với mong ước gia đình yên ấm, làm ăn phát đạt, buôn may bán đắt, công việc thuận buồm xuôi gió. Vậy, bàn thờ Thần Tài gồm những vật phẩm gì? Cần lưu ý những gì khi thờ cúng Thần Tài Thổ Địa? Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây của đồ đồng Thiên Phúc, chắc chắn sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích cho quý bạn đọc!
Tín ngưỡng thờ cúng Thần Tài Thổ Địa
Ông Địa là ai?
Ông Địa hay còn được gọi với nhiều cái tên khác như Thổ Thần, Thổ Công, Thổ Địa,... Ông là một vị thần trong tín ngưỡng châu Á, được cho là người cai quản một vùng đất, địa điểm. Ông chính là vị thần chăm lo, săn sóc và cai quản vùng đất trong gia đình, tiên liệu họa phúc.
Thổ Thần là vị thần có địa vị khá thấp trong các chư Thần, là một vị Thần khá thân cận với dân gian. Ông có thân hình mập mạp, bụng phệ, tay cầm quạt, gương mặt luôn tươi cười. Ông thường xuất hiện mỗi khi múa lân, được coi là một năng lượng cân bằng thú tính trong con lân hay sư tử, từ đó mang điềm tốt đến cho dân gian.
Hiện nay, do ảnh hưởng của nhiều nền văn hóa mà ông Địa có nhiều hình dáng khác nhau. Lúc ông xuất hiện với chiếc bụng to, vẻ mặt hiền lành, miệng cười sảng khoái, có lúc ông lại xuất hiện với mái tóc bạc phơ, mặc áo dài, đội khăn mỏ quạ.
Ông Thần Tài là ai?
Ông Thần Tài là vị thần đem đến tài lộc, may mắn, giúp công việc làm ăn được thuận lợi, buôn may bán đắt. Ông là vị thần quan trọng trong tín ngưỡng văn hóa tâm linh của người Việt nói riêng và nhiều nước phương Đông nói chung.
Hình ảnh Thần Tài xuất hiện là một người râu tóc bạc phơ, gương mặt hiền từ như một vị tiên, ngồi trên ghế, tay cầm thỏi vàng lớn.
Theo truyền thuyết của người Trung Hoa cổ đại, Thần Tài là một nhân vật lịch sử tên Phạm Lãi. Ông là một trung thần của Việt Vương Câu Tiễn, dốc lòng phò tá vua qua cơn hoạn nạn. Sau khi phò tá vua giúp dẹp yên nước nhà, Phạm Lãi lui về ở ẩn, sau đó trở thành thương buôn. Ông ngày càng trở nên giàu có, người đời gọi là Đào Công và tôn là Thần Tài. Từ đó, cứ tới ngày mùng 10 tháng Giêng, người ta lại thờ cúng ông và đi mua vàng mong cả năm làm ăn thuận lợi, tiền tài đầy nhà.
Việc thờ cúng Thần Tài Thổ Địa đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam. Đối với người miền Bắc, lễ cúng thần Tài Thổ Địa vào ngày 1,15 âm lịch cùng các ngày lễ Tết khác, lễ cúng diễn ra bình thường. Còn đối với người miền Nam và miền trung thì trước khi cúng, người ta thường bẻ một chút lễ ăn trước. Theo một số sự tích cho rằng ông Địa bị đầu độc chết, nên ông rất sợ, vì vậy, khi cúng tiến phải bẻ một miếng ăn trước thì ông mới dám ăn.
Phân biệt ông Địa và Thần Tài
Ông Địa và Thần Tài là hai vị Thần có liên quan mật thiết với nhau, ảnh hưởng tới cuộc sống và tài lộc của gia chủ. Bởi vậy, người xưa có câu “thổ năng sinh bạch ngọc, địa khả xuất hoàng kim” có nghĩa là “đất thường sinh ra ngọc tốt, vàng cũng từ đất mà sinh ra”.
Sự khác nhau giữa ông Địa và Thần Tài khá rõ ràng. Thần Tài xuất hiện với hình dáng của một ông lão râu tóc bạc phơ, tay cầm thỏi vàng, nụ cười hiền hậu, giúp trông coi và mang tới tiền bạc, tài lộc về kinh tế cho gia chủ. Ông Địa là một ông lão bụng phệ, tay cầm quạt, gương mặt vui vẻ, nụ cười sảng khoái, giúp gia đình trông coi đất đai, nhà cửa, tránh sự quấy phá của ma quỷ.
Xem thêm: Top mẫu bàn thờ thần tài hiện đại đang được ưa chuộng
Bàn thờ Thần Tài gồm những gì?
Tùy thuộc vào văn hóa tâm linh của từng vùng miền cũng như điều kiện tài chính của mỗi gia đình mà bàn thờ Ông Địa Thần Tài sẽ được bày trí những vật phẩm khác nhau. Tuy nhiên, về cơ bản thờ bàn thờ Thần Tài Thổ Địa phải gồm 11 vật phẩm sau đây:
Tượng Thần Tài Thổ Địa: Bàn thờ Thần Tài Thổ Địa thì không thể thiếu tượng của hai ngài. Ông Địa cai quản đất đai, Thần Tài cai quản và ban phát tài lộc, may mắn. Việc đặt thờ chung hai vị để chiêu tấn và trấn sát, nên lựa chọn tượng bằng đồng để đảm bảo chất lượng và tính thẩm mỹ khi thờ cúng.
Phật Di Lặc: Phật Di Lặc là biểu tượng của sự may mắn, vui vẻ, lạc quan và hạnh phúc. Vì thế, tượng Phật Di Lặc thường được đặt thờ cùng với Thần Tài Thổ Địa, giúp các vị thần cai quản tránh làm điều sai trái.
Tượng thiềm thừ: trong phong thủy, thiềm thừ là linh vật đứng say tỳ hưu về mặt tài lộc, giúp mang lại tài lộc và may mắn cho người sở hữu. Thiềm thừ ngậm tiền được đặt trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa, quay mặt ra ngoài vào ban ngày để thu hút may mắn và ban đêm thì quay mặt vào với ý nghĩa mang của cải về giao cho gia chủ.
Tượng tỳ hưu: Tỳ hưu là linh vật có khả năng mang lại may mắn, tài lộc, sức khỏe, công danh cho gia chủ, vì thế rất thích hợp để đặt trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa, hỗ trợ đắc lực cho việc đêm đến tiền bạc, của cải.
Bát hương: bát hương là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ thần Tài Thổ Địa, nhãn nguyệt của bát hương phải được đặt hướng ra ngoài. Việc bốc bát hương cũng cần phải thực hiện đúng quy tắc, tránh tùy ý. Lựa chọn vị trí đặt bát hương chuẩn phong thủy để được phù hộ và ban phước lành.
Đài thờ: bộ đài thờ gồm ba hũ đựng muối, gạo, nước mang ý nghĩa những thứ quan trọng phải luôn đầy đủ, từ đó tài lộc, may mắn sẽ đến với gia chủ. Ba hũ này lúc nào cũng phải đầy, nếu vơi thì châm thêm vào. Ba hũ này phải đợi đến cuối năm mới được thay.
Bình hoa tươi: đây là vật phẩm không thể thiếu trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa, bình hoa phải luôn được thay hoa tươi mới mỗi ngày. Kiêng kỵ việc trưng hoa giả, hoa giấy hay khô héo, sẽ cản trở việc làm ăn.
Mâm bồng và hoa quả: đi cùng với hoa tươi thì đĩa trái cây cũng phải thay đổi thường xuyên để thể hiện thành ý của gia chủ đối với các vị Thần. Đĩa trái cây đặt bên tay trái, đối xứng với lọ hoa tươi đặt bên tay phải.
Ngai chén xếp hình chữ thập: 5 chén nước đặt trên bàn thờ là biểu tượng của ngũ phương: đông, tây, nam, bắc, trung ương và ngũ hành: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ, đại diện cho sự phát triển, tài lộc và may mắn.
5 củ tỏi: bày trí tỏi trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa với ngụ ý xua đuổi tà ma, ngạ quỷ và những điềm xấu gây thị phi, mất tài lộc.
Bát tụ bảo: thường sử dụng bát đồng, đổ đầy nước và rắc thêm những cánh hoa tươi để đón sinh khí, cát khí cho gia chủ. Nên thay bát nước thường xuyên, tránh làm ứ đọng dòng tài lộc.
Xem thêm: Cách Bày Ban Thần Tài Đẹp và Kích Hoạt Tài Lộc
Những lưu ý khi bày trí đồ thờ cúng trên bàn thờ Thần Tài Thổ Địa
Trước khi đặt tượng Thần Tài Thổ Địa lên bàn thờ, gia chủ cần phải rửa sạch tượng với nước lá bưởi để tránh điềm không may, xua đuổi tà khí.
Khi mới lập bàn thờ ở nơi ở mới hay chỗ kinh doanh, buôn bán, mỗi ngày nên thắp 1 nén nhang để hội tụ linh khí vào Thần. Đến ngày mùng 1, ngày rằm hàng tháng thì thắp 5 nén theo hình chữ thập. Đến ngày 23 tháng chạp thì thực hiện rút tỉa chân nhang, rồi đem đi hóa cùng tiền vàng giấy thành tro.
Vào ngày 10, 14 âm lịch và ngày cuối cùng của tháng, gia chủ nên lau dọn bàn thờ Thần Tài Thổ Địa bằng nước hoa bưởi hoặc hoa lài.
Không gian trước bàn thờ Thần Tài Thổ Địa phải được giữ sạch sẽ, gọn gàng, bàn thờ dựa vào tường ở góc nhà có thể bao quát được hết tạo thế vững chắc và các vị Thần cũng có thể quan sát được.
Đồ cúng phải lựa chọn trái cây tươi, nên chọn 5 loại quả khác nhau, hoa nên chọn hoa đồng tiền, hoa cúc,...
Bài viết trên đây đã giải đáp cho quý bạn đọc câu hỏi bàn thờ Thần Tài gồm những gì cùng những lưu ý cần biết khi thờ Thần Tài Thổ Địa. Hy vọng bài viết đã mang tới những kiến thức bổ ích cho quý bạn đọc.
