Trên bàn thờ, bát hương được xem là một món đồ vô cùng cần thiết không thể thiếu trên mỗi ban thờ. Bát hương chính là nơi giáng của những hương linh, thần thánh, tổ tiên và cũng là nơi thể hiện lòng thành kính của gia chủ đối với bề trên. Nhiều gia chủ cũng phân vân có nên dùng bát hương bằng đồng. Hãy cùng Đồ đồng Thiên Phúc tham khảo bài viết dưới đây để có thêm những thông tin hữu ích.
Ý nghĩa của bát hương trên bàn thờ
Bát hương còn được gọi là bát nhang thờ và cũng là nơi hội tụ tâm thức và sự giác ngộ. Đây cũng giống như sợi dây vô hình kết nối giữa cõi âm và dương, mỗi khi gia chủ thắp nhang cầu nguyện là thần linh và tổ tiên.
Bát hương thờ bằng đồng là một vật phẩm thường được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo, đặc biệt là trong các buổi lễ thờ cúng, tưởng nhớ tổ tiên và các vị thần. Bát hương thờ bằng đồng mang ý nghĩa tôn kính và tưởng nhớ tổ tiên, đồng thời cũng có một số ý nghĩa khác nhau trong từng nền văn hóa và tôn giáo cụ thể.
Trong nền văn hóa Á Đông, bát hương thờ bằng đồng thường được coi là biểu tượng của sự tôn kính và tưởng nhớ đối với tổ tiên. Đồng thờ có ý nghĩa sâu sắc về việc duy trì liên kết giữa thế hệ hiện tại và quá khứ, và là một cách để tôn vinh và tri ân công lao của tổ tiên. Nó cũng thể hiện lòng thành kính và lòng biết ơn đối với những người đã đi trước và có vai trò quan trọng trong cuộc sống của gia đình.
Ngoài ra, bát hương thờ bằng đồng còn có ý nghĩa về sự linh thiêng và trang nghiêm trong các nghi lễ tôn giáo. Nó thể hiện lòng thành kính và sự tôn trọng đối với các vị thần và linh hồn, và được coi là một cách để tạo ra một không gian thiêng liêng và thánh thiện trong khi thực hiện các nghi lễ.
Bởi vậy, bát hương đóng một vai trò quan trọng trong việc nhận thức của mỗi con người. Mỗi khi gia chủ thắp hương và nhìn lên bát hương đây chính là được giác ngộ, tâm trong sạch và hướng thiện hơn.
Hướng dẫn cách đặt bát hương trên bàn thờ gia tiên
Đối với gia đình, trách nhiệm là con trưởng hay con thứ,..mà thờ phụng gia tiên. Hầu hết có 3 cấp bậc
- Thờ Thần: chính là thờ thổ công, long mạch, thần tài và tiền chủ những vị cai quản mảnh đất mình đang cư ngụ mong cầu giúp gia đình ăn ở yên ổn.
- Thờ Phật chính là để cầu mong sự bình an thanh thản đến với gia đình và giúp giải thoát tai ương.
- Thờ gia tiên chính là họ nhà mình và những bậc phụ thờ theo tiên tổ. Trường hợp nếu thờ tổ tiên họ tộc bên ngoại ( bên đó không có người thờ tự) thì phải lập bát hương và ban thờ khác riêng biệt.
Nhiều gia đình lập 3 bàn thờ nhưng đa phần hầu hết đại đa số nhưng gia đình tại Việt Nam chỉ có một ban thờ. Một ban thờ thì vẫn sẽ có tác dụng như vừa thờ gia tiên và thổ công, điều cốt cốt là định vị tâm thức vào ban thờ, đặc biệt khi cúng khấn.
Xem thêm: Thắp hương bao lâu thì hạ lễ?
Đặt bát hương trên bàn thờ gia tiên là một hoạt động vô cùng quan trọng bởi sẽ liên quan tới yếu tố tâm linh và phong thủy và tôn kính. Dưới đây là một hướng dẫn cơ bản về cách đặt bát hương trên bàn thờ gia tiên:
- Chuẩn bị bát hương và các vật phẩm khác: Bát hương thường là một chiếc đĩa nhỏ bằng đồng, gốm, hoặc các chất liệu khác. Ngoài ra, bạn cũng cần chuẩn bị các vật phẩm khác như nén hương, nến, hoa và trái cây tươi để bày trên bàn thờ.
- Xác định vị trí đặt bát hương: Trong truyền thống phương Đông, bát hương thường được đặt ở vị trí cao nhất và trung tâm trên bàn thờ. Điều này thể hiện sự tôn trọng và vị trí quan trọng của tổ tiên và các vị thần.
- Đặt bát hương vào vị trí: Đặt bát hương trên bàn thờ một cách cẩn thận và đảm bảo nó ổn định. Bạn có thể đặt nó trên một miếng lót nhỏ hoặc một đế để bảo vệ bàn thờ khỏi bị hư hỏng bởi nhiệt độ của nén hương hoặc nến.
- Bày trí các vật phẩm khác: Xung quanh bát hương, bạn có thể bày trí các vật phẩm khác như nén hương, nến, hoa, trái cây, và các đồ trang trí khác. Hãy chắc chắn sắp xếp chúng một cách ngăn nắp và tôn trọng.
- Thắp nến và nén hương: Trước khi bắt đầu lễ thờ, thắp nến và nén hương trên bàn thờ. Đặt nén hương vào bát hương và thắp chúng bằng ngọn lửa từ nến. Trong quá trình thờ cúng, hương thơm từ nén hương sẽ lan tỏa trong không gian và mang đến một không gian thiêng liêng.
- Dọn dẹp và bảo quản: Sau khi hoàn thành lễ thờ, hãy dọn dẹp bàn thờ và bảo quản bát hương và các vật phẩm khác một cách cẩn thận để sử dụng cho các lần tiếp theo.
Bốc bát hương chuẩn là như thế nào?
Những người có thể bốc bát hương tốt nhất nên là người trong gia đình hoặc gia chủ có thể nhờ thầy cúng bốc bát hương. Dù là ai thì người thực hiện phải thành tâm và khi làm chân tay phải sạch sẽ. Sau khi gia chủ mua bát hương phải lau rửa sạch sẽ hay gia chủ có thể sử dụng rượu trắng hoặc nước gừng và lau bằng khăn sạch để tẩy trừ những uế tạp.
Đối với tro, hiện nay trên thị trường có bán tại những cửa hàng. Ngoài ra, gia chủ chuẩn bị thêm thất bảo của nhà Phật gồm: vàng, bạc, mã não, ngọc,… Tối thiểu nên có ba thứ là vàng, bạc và ngọc. Những chữ này nên được bọc bởi 1 tờ giấy tráng kim dùng bút đỏ được làm phép chú bút, chú giấy, chú mực ghi một số chữ.
Bên cạnh đó, khi bốc bát hương thì bốc lần lượt từng nắm tro đặt vào bát hương. Để yên tâm, nhà chùa thường khuyên đếm số theo “sinh, lão, bệnh, tử”
Xem thêm: Thủ tục chuyển bát hương sang nhà mới
Có nên dùng bát hương bằng đồng không?
Bát hương thờ cúng có vô vàn loại được làm từ nhiều chất liệu khác nhau như gốm sứ hay được chế tác đúc bằng đồng. Đối với mỗi một dòng sản phẩm thì có những ưu điểm khác nhau.
Theo quan niệm của người Á Đông thì trên bàn thờ luôn phải có đầy đủ ngũ hành tương sinh tương khắc: Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ là yếu tố cần thiết. Đồ thờ bằng đồng mang tính chất hành kim, bằng sứ đại diện cho hành thổ.
Xét về mặt tổng thể, ban thờ phải đầy đủ yếu tố ngũ hành:
- Kim biểu trưng cho đỉnh thờ để đốt trầm, hạc thờ bằng đồng, đèn thờ bằng đồng hay mâm bày ngũ quả….
- Mộc biểu trưng cho ban thờ bằng gỗ
- Thủy biểu trưng cho nước trong đựng trong đài thờ, ly nước,
- Hỏa có thể biểu trưng cho ngọn đèn dầu, nén nhang đang thắp
- Thổ là bát hương bằng gốm sứ hoặc bình hoa, đĩa bày hoa quả bằng gốm sứ.
Xét về mặt ngũ hành tương sinh tương khắc đối với mệnh gia chủ thì nên lựa chọn bát hương mang lại có sự khác biệt, trường hợp nếu gia chủ mệnh thủy hoặc mệnh kim thì chọn bát hương bằng đồng, và để giữ được đầy đủ ngũ hành trên ban thờ thì có thể thay Thổ – bát hương gốm sứ bằng đôi bình hoa bằng gốm sứ để tạo sự nên sự cân bằng ngũ hành.
Bát hương bằng đồng hầu hết có nhiều họa tiết, hoa văn tinh xảo cùng với nhiều hình dáng đẹp như bát hương hình trụ, hình tròn hay bát hương có quai rồng vô cùng tinh xảo…bởi vậy, nhiều gia đình lựa chọn bát hương bằng đồng hơn chất liệu gốm sứ.
Ưu điểm của bát hương bằng đồng chính là bền không bao giờ bị sứt vỡ, đẹp mắt và được chế tác thủ công tinh xảo, đồng sẽ xuống màu theo thời gian nên càng để về đời đời sau này sản phẩm càng giá trị và mang màu sắc cổ kính.
Việc chọn bát hương loại nào sẽ là phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như không gian thờ cúng, tuổi, mệnh gia chủ, không gian gia đình,…Tuy nhiên, đối với việc thờ cúng, cho dù gia chủ lựa chọn loại bát hương nào thì cái tâm của gia chủ và tấm lòng thành kính, nhất tâm cúng bái là điều quan trọng nhất.
Qua những phân tích trên, có thể thấy rằng việc sử dụng bát hương bằng đồng không phải là điều tối kỵ. Tuy nhiên, để đảm bảo sự hài hòa về mặt thẩm mỹ và phong thủy, gia chủ nên kết hợp bát hương bằng đồng với các vật phẩm khác có màu sắc và chất liệu tương sinh. Quan trọng hơn cả, việc lựa chọn bát hương như thế nào phụ thuộc vào sở thích và tín ngưỡng của mỗi gia đình.
