Giới Định Tuệ là gì ? Đây là câu hỏi mà nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ về Giới Định Tuệ. Hãy cùng Đồ đồng Thiên Phúc tìm hiểu qua bài viết để hiểu rõ về Giới Định Tuệ là gì nhé.
Giới Định Tuệ là gì ?
Giới Định Tuệ là ba phương diện tu tập dựa trên Bát Chánh Đạo, tám phương tiện giúp một con người vững bước trên con đường hoàn thiện nhân cách và hướng tới giác ngộ giải thoát
Nhân cách chính là phẩm giá của một người gồm lối suy nghĩ, hành vi và cách cư xử của họ đối với bản thân mình và xã hội. Rèn luyện bản thân theo Giới Định Tuệ sẽ giúp ta dần hoàn thiện nhân cách của chính bản thân mình, phù hợp với các chuẩn mực đạo đức theo lời Phật dạy để dần trở thành người tốt mang lại nhiều lợi ích cho gia đình và xã hội.
Giới là gì ?
Giới chính là những điều đạo đức giúp cho con người tu sửa bản thân, trau dồi đức hạnh. Ví như trong Ngũ giới của người cư sĩ tại gia sẽ không được giết hại, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không uống rượu.
Năm điều đạo đức này không những ngăn ngừa làm những điều sai trái, mà còn đưa đến người Phật tử tại gia tiến bước trên con đường giải thoát và đem lại trật tự an vui, hòa bình cho gia đình, xã hội. Những người nghiêm túc theo Ngũ giới thì họ có thể hoàn thiện một tư cách của riêng họ bởi lợi ích cho mình và cho người không thể kể xiết.
Chánh ngữ
Là lời chân thật, công bằng và ngay thẳng và khéo léo mang lại lợi ích và tránh gây lại đau khổ cho người khác. Trong kinh Pháp Cú Đức Phật từng nói rằng “ Chớ nói lời thô lỗ. Người bị nói những lời thô lỗ sẽ trả lời thô lỗ. Lời nói độc địa quả thật đau đớn, Lời qua tiếng lại sẽ làm nhau tổn thương”
Đức Phật đã từng nói với ngài Mục Kiền Liên như sau: “Ta không nên tranh cãi, bởi vì như thế chỉ khiến ta nói nhiều, khiến ta bị kích thích, khiến ta mất quân bình và khiến ta khó định trong thiền pháp…”
Rèn luyện chánh ngữ sẽ giúp chúng ta tạo nên được một nhân cách chân chính.
Chánh nghiệp
Là hành động và việc làm chân chính đúng với lẽ phải, phù hợp với nhân quả và có lợi ích cho tất cả chúng sanh. Khi giảng về Chánh nghiệp Đức Phật đã từng nhắc nhở “Không vì bản thân, không vì tha nhân, không vì con, không vì của, không vì sự nghiệp và không vì ngai vàng mà làm điều ác. Cũng không tìm thành công bằng những phương tiện bất chính. Người như thế mới là người có đức hạnh, có trí tuệ và theo giáo lý Phật dạy.”
Đức Phật đã từng nói trong kinh Pháp Cú “Ai sống trên đời này mà sát hại, chiếm đoạt, gian dâm, dối trá, say sưa và sống đam mê như vậy thì ngay trong đời sống hiện tại, người này đã tự đào bới cái gốc rễ nhân cách của mình.”
Những hành vi, những việc làm chân chính khi tu tập Chánh nghiệp sẽ giúp chúng ta dần hoàn thiện nhân cách tốt trong xã hội.
Chánh Mạng
Là sống chân chính bằng nghề nghiệp lương thiện. Người tu tập Chánh mạng sẽ sống một cuộc đời ngay thật không gian tham và không làm giàu trên mồ hôi nước mắt của người khác, cũng không làm cho người và vật phải khổ vì những hành động của mình.
Định là gì?
Định sẽ giúp con người có được trạng thái quân bình. Khi tâm ta quân bình thì ta sẽ nhận thức được việc xảy ra một cách rõ nét nhất. Vì thế, ta sẽ đưa ra được những hướng giải quyết đúng đắn.
Chánh tinh tấn
Là chuyên cần, siêng năng làm việc chánh nghĩa lợi lạc cho bản thân và cũng như cho người và vật. Người theo đúng Chánh tinh tấn đầu tiên cần sự hăng hái sửa mình, cương quyết bài trừ những điều xấu và quyết tâm phát triển những hạnh lành
- Tinh tấn giúp ngăn ngừa những điều xấu chưa phát sinh
- Tinh tấn giúp chấm dứt những điều xấu đã phát sinh
- Tinh tấn giúp phát triển những điều chưa phát triển
- Tinh tấn tiếp giúp tục phát triển những điều lành đã phát triển.
Việc thiện là điều khó làm bởi vì con người vốn ích kỷ, bởi vậy để làm được những việc tốt lợi mình và lợi người thì chúng ta cần phải nỗ lực đúng đắn để tu sửa bản thân.
Xem thêm: Nghiệp duyên là gì?
Chánh niệm
Là ghi nhớ những điều hay lẽ phải, những điều tốt cho mình và người. Khi tâm an trú trong Chánh niệm, ta sẽ nhận thức sáng suốt được những đạo lý chân chính. Từ đó, ta sẽ định hướng được cho mình một tâm niệm đúng đắn, không để cho tâm niệm đi lệch hướng vào những điều bất thiện.
Chánh định
Là sự tập trung tư tưởng vào một vấn đề chính đáng và đúng với chân lý, có lợi ích cho mình và người. Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã giải thích Định giống như là một sự lắng tâm một cách tự nhiên, không gắng sức. Ví như ly nước không cần phải gạn lọc mà những cặn bẩn trong nước tự nhiên sẽ từ từ lắng xuống.
Nhận thức về đời sống xung quanh và ngay chính mình để có được những hành động đúng đắn đều nhờ vào Chánh định từ đó sẽ hoàn thiện nhân cách của chính mình.
Xem thêm: Nhập niết bàn là gì?
Tuệ là gì?
Khi có trí tuệ con người có thể xóa bỏ được những thói quen ích kỷ, những định kiến và những quan niệm sai lầm. Trí tuệ chính là người lãnh đạo tài ba giúp chúng ta nhận ra được đâu là hạnh phúc đích thực và từ đó mà tu tập để hướng đến một cuộc sống đức hạnh.
Chánh kiến
Là việc thấy, nghe và biết một cách ngay thẳng, công minh, đúng với sự thật khách quan. Sự nhận xét của người này không bị tập quán, thành kiến và dục vọng ngăn che hay làm sai lạc. Người có chánh kiến là người biết phân biệt giả thật, không bị mọi vật che ám.
Để đạt được sự khách quan và công bằng trong mọi vấn đề, ta cần phải trải qua quá trình kiểm nghiệm thực tế hoặc thông qua trí tuệ. Chánh kiến gồm 2 phương diện là sự hiểu biết và nhận thức thông qua quá trình kinh nghiệm thực tế.
Nếu ta không thực sự thể nghiệm thực tế mà chỉ dùng suy nghĩ hạn hẹp của mình và cho là ta biết rõ mọi vấn đề đó thì cái biết của ta sẽ bị khập khiễng. Nhận thức sai lầm sẽ gây ra ảnh hưởng xấu đến quá trình hoàn thiện nhân cách của con người.
Tu tập chánh kiến sẽ giúp ta nhận thức và phân biệt được những điều xấu, điều tốt để có thái độ và hành vi đúng đắn nhất trong cách cư xử với mọi người.
Chánh tư duy
Là sự suy nghĩ chân chính và tư tưởng đúng với lẽ phải. Người tu tập Chánh tư duy phải biết xem xét những hành vi lỗi lầm và những suy nghĩ xấu xa để sám hối. Chúng ta tư tập Chánh tư duy để nhìn rõ được mọi việc và nhìn rõ được cuộc đời mình như chính nó và sẽ có giải pháp chân chính để cải thiện cuộc đời mình và nâng cao giá trị nhân cách của chúng mình.
Như vậy, tu tập Giới Định Tuệ không phải từng bước một mà là phương diện phải được rèn luyện và phát triển cùng nhau. Nếu không có trí tuệ thì chúng ta sẽ không có được nhận thức đúng đắn và sâu sắc. Nếu chúng ta tu tập đúng theo Giới Định Tuệ mà Đức Phật dạy, nhân cách của chúng ta sẽ dần hoàn thiện và đó chính là niềm an lạc, hạnh phúc lớn nhất mà ai cũng có thể đạt được.
Lợi ích cho những ai giữ giới và sống theo giới luật
Giới định tuệ trong cuộc sống hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự cân bằng và định hình cho cuộc sống của mỗi người. Dưới đây là một số lợi ích mà những người giữ giới và sống theo giới định tuệ có thể trải nghiệm:
- Tĩnh tâm và tránh suy nghĩ lệch lạc: Sống theo giới định tuệ giúp người ta tập trung vào những giá trị và nguyên tắc đạo đức, đồng thời tránh xa những suy nghĩ lệch lạc và hành vi vô ích.
- Kiểm soát ý chí và cảm xúc: Giới định tuệ giúp người ta rèn luyện ý chí và kiểm soát cảm xúc một cách nhịp nhàng. Điều này có thể giúp tạo ra sự ổn định và sự tự chủ trong cuộc sống hàng ngày.
- Xây dựng đạo đức và giá trị: Giới định tuệ cung cấp một khung nhìn đạo đức và giá trị cho cuộc sống. Nó định hướng và hỗ trợ người ta trong việc đưa ra quyết định đúng đắn và hành động theo đúng nguyên tắc đạo đức.
- Giữ gìn sức khỏe tinh thần và tâm linh: Sống theo giới định tuệ giúp người ta duy trì sức khỏe tinh thần và tâm linh. Việc tu tập và thực hiện những hành động có ý nghĩa đạo đức có thể mang lại sự an lạc và hạnh phúc cho người sống theo giới.
- Tạo niềm tin và sự tôn trọng: Người sống theo giới định tuệ thường mang lại niềm tin và sự tôn trọng từ người khác. Họ được nhìn nhận là những người có đạo đức và đáng tin cậy trong xã hội.
Như vậy, Giới, Định, Tuệ là ba yếu tố không thể thiếu trong con đường tu tập của mỗi người Phật tử. Chúng ta có thể hiểu đơn giản rằng, Giới là nền tảng, Định là cây cầu, và Tuệ là đích đến. Khi tu tập cả ba yếu tố này, chúng ta không chỉ hoàn thiện bản thân mà còn góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.
