Bên cạnh việc sắp mâm cúng đêm Giao Thừa, ngày mùng 1, mùng 2 thì vào ngày mùng 3 Tết, người Việt Nam thường bày mâm cúng lễ hóa vàng hay còn được gọi là ngày tạ âm cảnh. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều người hiểu về ý nghĩa ngày lễ hóa vàng cũng như cách bày mâm cúng, bài cúng mùng 3 Tết chuẩn phong tục cổ truyền. Bài viết dưới đây của đồ đồng Thiên Phúc sẽ giúp bạn đọc giải đáp chi tiết những thắc mắc trên về lễ hóa vàng vào ngày mùng 3 Tết Nguyên Đán!
Ý nghĩa ngày lễ tạ âm cảnh mùng 3 Tết
Ngày lễ hóa vàng hay còn gọi là lễ tạ âm cảnh, được thực hiện khác nhau ở mỗi vùng miền, có thể là ngày mùng 2, mùng 3, mùng 4 hoặc mùng 7 tháng Giêng. Nhưng đa số ngày lễ hóa vàng thường được tổ chức vào mùng 3 Tết.
Vào ngày này, gia chủ sẽ hóa vàng hương, quần áo, vàng mã tiễn ông bà về nơi âm cảnh sau ba ngày về ăn Tết cùng con cháu. Vì thế, người ta thường gọi lễ hóa vàng là cúng tiễn đưa ông bà ngày đầu năm. Lễ tạ âm cảnh thể hiện sự biết ơn, tôn kính, cầu mong ban phước lành cho một năm may mắn, sức khỏe và thịnh vượng.
Trong văn hóa tín ngưỡng truyền thồng, phải có lễ tạ thì tấm lòng của gia chủ mới được gia tiên, thần linh chứng giám, vì vậy, ngày lễ hóa vàng rất quan trọng trong ngày Tết. Sau lễ tạ, gia chủ tiến hàng hóa vàng hương, phần tiền, vàng của gia thần được hóa trước, còn tiền vàng, vật dụng của gia tiên sẽ được hóa sau. Nơi đốt vàng thường sẽ có một cây mía dài với ý nghĩa làm gậy chống cho linh hồn mang vàng mã về nơi âm phủ.
Mâm cúng hóa vàng mùng 3 Tết
Tùy theo điều kiện gia đình cũng như phong tục mỗi địa phương mà mâm lễ cúng chuẩn bị ngày lễ hóa vàng được chuẩn bị khác nhau. Nhưng về cơ bản, mâm cúng sẽ gồm có:
Mâm cỗ mặn: thịt gà, bánh chưng, chả nem, rau xào, canh miến,..
Tiền âm phủ, vàng mãn
Mâm ngũ quả, hoa tươi
Hương
Bánh, kẹo, thuốc lá, trầu cau
Hai cây mía
Khi bày mâm cúng vào ngày mùng 3 Tết, gia chủ cần lưu ý những điều sau đây:
Không quá quan trọng việc mâm cúng hóa vàng là chay hay mặn, nhiều hay ít, nhưng nếu là mâm cúng mặn thì phải có gà trống. Mâm cỗ phải được chuẩn bị đầy đủ, thể hiện tấm lòng thành kính của gia chủ.
Gà trống để thắp hương phải là gà trống to, có cặp chân đẹp và được xếp dáng cẩn thận. Theo quan niệm của người xưa, gà luộc mang ý nghĩa khởi đầu thuận lợi, hứa hẹn một năm mới an lành. Bánh chưng không thể thiếu trong mâm cỗ cúng mang ý nghĩa vuông tròn và kết hợp tinh hoa đất trời, tạo nên sự đầy đủ cho mâm cỗ ngày Tết.
Mâm cúng cũng phải có giò chả, mang ý nghĩa cầu mong một năm mới may mắn, an khang.
Hoa cúng trên bàn thờ phải lựa chọn hoa tươi, không dùng hoa giả sẽ không tốt cho tài lộc, may mắn.
Nên cúng mùng 3 Tết vào giờ nào?
Vào ngày mùng 3 Tết, gia chủ nên cúng vào hai khung giờ là 23h-1h, 1h-3h là đẹp nhất.
Hướng dẫn cách cúng lễ hóa vàng, đốt vàng ngày mùng 3 Tết
Sau khi cúng lễ xong, gia chủ mang vàng mã đi hóa để tạ gia tiên, gia thần. Lễ tạ cần thực hiện một cách trang nghiêm tại góc vườn hay góc sân sạch sẽ. Phần tiền vàng được hóa hóa trước, rồi sau đó mới hóa tới đồ dùng. Nếu trong gia đình có người mới mất, nên hóa riêng phần vàng mã chuẩn bị cho họ.
Nơi đốt vàng mã phải đặt cây mía dài dùng làm đòn gánh cho linh hồn mang lễ vật tiền vàng về cõi âm.
Sau khi lễ xong, gia chủ vái 3 vái, cầu mong gia tiên phù hộ con cháu rồi sau đó xin phép thụ lộc.
Bài cúng mùng 3 Tết - Bài cúng tiễn ông bà mùng 3 Tết
- Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần
- Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
- Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm …
Chúng con là: .............................................................tuổi.....................
Hiện cư ngụ tại.......................................................................................
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Hy vọng bài cúng mùng 3 Tết theo chuẩn văn khấn cổ truyền mà đồ đồng Thiên Phúc đã cung cấp cho quý bạn đọc sẽ giúp ích cho việc thực hiện nghi lễ cúng mùng 3 Tết được trọn vẹn, đầy đủ.
