Bài vị thờ được xem là phương tiện và cũng là nơi những linh hồn của tiên tổ về ngự mỗi khi cúng bái. Nhưng nhiều gia chủ vẫn chưa biết cách viết bài vị để thờ. Để giải đáp thắc mắc, hãy cùng Đồ đồng Thiên Phúc tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
Ngai thờ là gì?
Trong văn hóa thờ cúng truyền thống của người Việt, ngai thờ là một vật phẩm linh thiêng, mang đậm ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Ngai thờ được xem như là chỗ ngự của các bậc thần linh, tổ tiên, thể hiện sự tôn kính và lòng biết ơn của con cháu đối với những người đã khuất.
Trên bàn thờ gia tiên, ngai thờ thường được đặt ở vị trí trang trọng nhất, phía sau bài vị hoặc di ảnh của tổ tiên. Ngai thờ là biểu tượng của sự hiện diện của tổ tiên trong không gian thờ cúng, là nơi để con cháu bày tỏ lòng thành kính và cầu mong sự phù hộ độ trì. Trong các đền, chùa, miếu mạo, ngai thờ được dùng để thờ các vị thần linh, thể hiện sự tôn nghiêm và quyền năng của các vị thần.
Ý nghĩa tâm linh của ngai thờ không chỉ dừng lại ở việc thể hiện lòng thành kính mà còn là sự kết nối giữa thế giới hiện tại và thế giới tâm linh. Ngai thờ là nơi để con cháu gửi gắm những ước nguyện, cầu mong sự bình an, may mắn và hạnh phúc cho gia đình. Đồng thời, ngai thờ cũng là nơi để con cháu bày tỏ lòng biết ơn đối với những công đức của tổ tiên, thần linh, những người đã có công sinh thành, dưỡng dục và bảo vệ con cháu.
Có nên đặt ngai thờ trên bàn thờ không?
Việc đặt ngai thờ trên bàn thờ gia tiên là một vấn đề gây nhiều tranh cãi trong văn hóa thờ cúng truyền thống của người Việt. Một số người cho rằng việc đặt ngai thờ là cần thiết để thể hiện sự tôn kính đối với tổ tiên, thần linh, đồng thời tạo nên không gian thờ cúng trang nghiêm và linh thiêng.
Tuy nhiên, một số người khác lại cho rằng việc đặt ngai thờ là không cần thiết, thậm chí là không phù hợp với văn hóa thờ cúng của người Việt. Họ cho rằng việc thờ cúng tổ tiên, thần linh cốt ở lòng thành, không nhất thiết phải có ngai thờ. Việc đặt ngai thờ có thể gây tốn kém, chiếm diện tích và gây khó khăn trong việc sắp xếp bàn thờ. Ngoài ra, một số người còn lo ngại việc đặt ngai thờ không đúng cách có thể gây ảnh hưởng xấu đến phong thủy của gia đình.
Thực tế, việc đặt ngai thờ hay không phụ thuộc vào quan niệm và điều kiện của từng gia đình. Nếu gia đình có điều kiện và quan niệm rằng việc đặt ngai thờ là cần thiết thì có thể đặt. Tuy nhiên, cần lưu ý chọn ngai thờ có kích thước và kiểu dáng phù hợp với bàn thờ, đồng thời đặt ngai thờ ở vị trí trang trọng và đúng cách.
Nếu gia đình không có điều kiện hoặc không quan niệm rằng việc đặt ngai thờ là cần thiết thì không nhất thiết phải đặt. Điều quan trọng nhất trong việc thờ cúng là lòng thành kính và sự biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, thần linh.
Nguyên tắc đặt ngai thờ trên bàn thờ hợp phong thủy
Vị trí đặt ngai thờ
Trong việc thờ cúng tổ tiên, việc đặt ngai thờ trên bàn thờ không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn cần tuân theo những nguyên tắc phong thủy để mang lại sự an yên và tài lộc cho gia đình. Vị trí đặt ngai thờ đóng vai trò quan trọng, thường được đặt ở chính giữa bàn thờ, sát vách tường phía sau, thể hiện sự vững chãi và là nơi tổ tiên "tựa lưng". Ngai thờ cần được đặt ở vị trí cao nhất trên bàn thờ, thể hiện sự tôn nghiêm và vị thế của tổ tiên trong gia đình.
Hướng ngai thờ
Hướng của ngai thờ cũng cần được chú trọng. Theo quan niệm phong thủy, ngai thờ nên được đặt hướng ra cửa chính, nơi đón nhận sinh khí tốt lành. Tuy nhiên, cần tránh đặt ngai thờ đối diện trực tiếp với cửa nhà vệ sinh, nhà bếp hoặc những nơi ô uế, gây ảnh hưởng xấu đến không gian thờ cúng.
Cách sắp xếp ngai thờ cùng các vật phẩm khác trên bàn thờ
Việc sắp xếp ngai thờ cùng các vật phẩm khác trên bàn thờ gia tiên cần tuân theo những nguyên tắc nhất định để đảm bảo tính trang nghiêm và hài hòa.
Ngai thờ và bát hương
Bát hương thường được đặt phía trước ngai thờ, tạo thành một trục tâm linh kết nối giữa người sống và người đã khuất. Số lượng bát hương có thể thay đổi tùy theo phong tục của từng gia đình, nhưng thường có một hoặc ba bát hương.
Ngai thờ và ảnh thờ
Ảnh thờ thường được đặt bên cạnh ngai thờ, thể hiện sự hiện diện của tổ tiên trong không gian thờ cúng. Cần lưu ý sắp xếp ảnh thờ sao cho phù hợp với kích thước của ngai thờ và bàn thờ.
Kết hợp với các vật phẩm khác: lọ hoa, đèn dầu, mâm bồng
Lọ hoa thường được đặt ở hai bên bàn thờ, tạo điểm nhấn và mang lại sự tươi mới cho không gian thờ cúng.
Đèn dầu hoặc nến được đặt ở hai bên bàn thờ hoặc phía trước ngai thờ, tượng trưng cho ánh sáng soi đường dẫn lối cho linh hồn tổ tiên.
Mâm bồng thường được đặt ở phía trước bát hương, dùng để bày hoa quả và các lễ vật cúng dường.
Cách chọn ngai thờ đúng chuẩn phong thủy
Chất liệu ngai thờ
Khi đặt làm mẫu bài vị, chất liệu là yếu tố quan trọng hàng đầu, ảnh hưởng trực tiếp đến độ bền và giá trị tâm linh của vật phẩm. Đối với những gia đình có điều kiện và mong muốn sự sang trọng, bền vững, ngai thờ bằng đồng là lựa chọn lý tưởng. Đồng là kim loại có độ bền cao, không bị mối mọt, cong vênh theo thời gian, đồng thời mang đến vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm cho không gian thờ cúng. Ngai thờ bằng đồng còn có khả năng chống oxy hóa tốt, giúp bảo vệ vật phẩm khỏi tác động của môi trường.
Kích thước ngai thờ
Kích thước ngai thờ cần được lựa chọn phù hợp với kích thước bàn thờ và không gian thờ cúng. Nếu bàn thờ nhỏ, nên chọn ngai thờ có kích thước vừa phải, tránh gây cảm giác chật chội. Ngược lại, nếu bàn thờ lớn, có thể chọn ngai thờ có kích thước lớn hơn để tạo sự cân đối.
Ngoài ra, cần lưu ý đến chiều cao của ngai thờ, đảm bảo ngai thờ cao hơn các vật phẩm khác trên bàn thờ, thể hiện sự tôn nghiêm và vị thế của tổ tiên.
Mời gia chủ tham khảo: Cách đặt ảnh thờ ông bà bố mẹ
Những điều kiêng kỵ khi đặt ngai thờ
Để việc thờ cúng đảm bảo chuẩn tâm linh, gia chủ cần lưu ý một số điều sau khi đặt ngai thờ trên bàn thờ:
-
Gia chủ không đặt bài vị gần nhà vệ sinh hay gian bếp
-
Tránh đặt bài vị đối diện với gương, hồ cá hay các bề mặt phản chiếu khác
-
Đặ bài vị ngay dưới những thiết bị như đài, loa hay máy tính là điều không nên làm
-
Không nên đặt bài vị dưới thanh xà ngang trên nóc nhà bởi điều này sẽ tạo sự nặng nề, khó chịu, bí bách.
-
Đối với trường hợp gia đình sử dụng bàn thờ chung cho cả gia tiên và thần linh, bài vị tổ tiên, bài vị thờ cha mẹ nên đặt bên phải, bài vị thần linh nên đặt bên trái. Việc sắp xếp không đúng có thể dẫn tới những vấn đề nghiêm trọng và ảnh hưởng không tốt tới gia đình.
Ngai thờ dùng cho ai?
Ngai thờ là một vật phẩm thờ cúng linh thiêng, được sử dụng trong nhiều mục đích khác nhau, tùy thuộc vào tín ngưỡng và phong tục của từng vùng miền.
Thờ thần linh – thổ công – long ngai
Trong các đình, đền, miếu, ngai thờ được dùng để an vị các vị thần linh, thổ công, long ngai. Đây là những vị thần được người dân tôn kính, tin tưởng, có vai trò bảo hộ cho cuộc sống bình an, mưa thuận gió hòa. Ngai thờ trong trường hợp này thể hiện sự tôn trọng, lòng biết ơn của con người đối với các vị thần linh.
Thờ tổ tiên – ngai thờ gia tiên
Tại các nhà thờ họ, ngai thờ được dùng để an vị thủy tổ đại tôn. Ở các nhà thờ chi, phái, nhánh, ngai thờ là nơi đặt cụ tổ hoặc tổ tiên lâu đời của dòng họ. Ngai thờ gia tiên thể hiện lòng thành kính, sự tưởng nhớ của con cháu đối với ông bà, tổ tiên, những người đã khuất.
Câu hỏi thường gặp về cách đặt ngai thờ
Việc đặt ngai thờ trong không gian thờ cúng gia tiên thường mang nhiều ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Dưới đây là giải đáp cho một số câu hỏi thường gặp về cách đặt ngai thờ, giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn:
Có bắt buộc phải có ngai thờ không?
Ngai thờ không phải là vật phẩm bắt buộc trong mọi gia đình. Tuy nhiên, trong các dòng họ lớn, nhà thờ tổ hoặc gia đình trưởng tộc, ngai thờ thể hiện sự tôn nghiêm, vị thế của tổ tiên. Việc sử dụng ngai thờ tùy thuộc vào truyền thống, điều kiện và quan niệm tâm linh của từng gia đình.
Có nên đặt ảnh thờ cùng ngai thờ không?
Việc đặt ảnh thờ cùng ngai thờ là điều hoàn toàn có thể. Tuy nhiên, cần lưu ý sắp xếp sao cho hài hòa, trang nghiêm. Ảnh thờ thường được đặt bên cạnh hoặc phía trước ngai thờ, thể hiện sự hiện diện của người đã khuất.
Ngai thờ có được bao sái không?
Ngai thờ hoàn toàn có thể được bao sái. Việc bao sái ngai thờ cũng giống như bao sái các đồ thờ khác, cần được thực hiện cẩn thận, sạch sẽ, thể hiện lòng thành kính.
Có thể tự đặt ngai thờ không hay cần thầy làm lễ?
Việc đặt ngai thờ có thể do gia chủ tự thực hiện, miễn là đảm bảo sự trang trọng và thành tâm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là tại các nhà thờ họ lớn, việc mời thầy cúng để thực hiện các nghi lễ an vị ngai thờ có thể được xem trọng hơn.
Việc đặt ngai thờ không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên, thần linh mà còn mang ý nghĩa phong thủy sâu sắc. Bằng cách tuân thủ đúng các nguyên tắc bố trí, gia chủ có thể tạo ra một không gian thờ cúng trang nghiêm, hài hòa, góp phần mang lại bình an, tài lộc cho gia đình.
