Cúng thất tuần là một nghi thức cúng lễ vô cùng quan trọng, được thực hiện sau khi người mất qua đời được 7 ngày. Nhưng nhiều gia chủ vẫn chưa thực sự rõ về cách cúng thất tuần. Hãy cùng Đồ đồng Thiên Phúc tham khảo thông qua bài viết nhé.
Ý nghĩa của cúng thất tuần
Cúng thất tuần tức là cúng 7 ngày được coi là một hình thức nghi lễ xuất xứ từ Trung Quốc, du nhập vào Việt Nam và được truyền lại qua nhiều thế hệ con cháu. Theo dân gian kể lại, khi chết đi thì linh hồn sẽ bị Diêm Vương xử tội, đồng thời trải qua 18 tầng địa ngục. Nếu không có tội thì sẽ sớm được đầu thai. Còn nếu tích nghiệp nhiều khi còn sống thì sẽ phải ở lại dưới âm phủ chịu quỷ đọa đày đến khi nào hết nghiệp mới có thể được siêu thoát.
Cúng thất cho người mới mất sẽ giúp họ giảm nhẹ sự đau đớn, đọa đày và cũng nhanh chóng thoát khỏi kiếp khổ, thanh thản trong tâm để được siêu thoát. Trong lễ cúng, gia đình sẽ đọc kinh cúng thất tuần và chuẩn bị một số lễ vật cúng thất tuần chẳng hạn như mâm cơm, hoa quả và giấy tiền vàng bạc. Đây vừa là cách giúp người mới mất nhanh chóng tích đức và siêu thoát, cũng vừa để cầu an cho bản thân và gia đình.
Người mới mất trong khoảng thời gian 49 ngày được gọi là thời gian chờ tái sinh. Linh hồn của họ còn quanh quẩn trong nhà và vẫn cảm nhận được hơi ấm từ gia đình. Bởi vậy, người nhà thường làm một mâm cơm cúng thất tuần thật đầy đủ trên bàn thờ với mong muốn người mất luôn được no ấm. Ngược lại, gia chủ nếu không làm lễ cúng thì linh hồn sau khi nhập quan quay trở về sẽ phải chịu cảnh đói rét và có thể dễ gây ra oán trách với người thân của mình. Cúng thất cũng được coi là giây phút cuối cùng của những thành viên trong gia đình quây quần bên nhau trước khi đưa tiễn người mất.
Xem thêm: Mâm Cơm Cúng Bốc Bát Hương Gồm Những Gì?
Cách cúng thất tuần chuẩn
Lễ vật cúng thất tuần
Trong lễ cúng thất tuần, việc sắp xếp và bày trí những lễ vật là một phần quan trọng của nghi lễ. Những lễ vật thường phải được sắp xếp một cách thật cẩn thận và trình bày trên bàn thờ để cúng tưởng nhớ những linh hồn, tổ tiên và những vị thần linh. Dưới đây chính là một số lễ vật thường thấy trong lễ cúng thất tuần ở Việt Nam:
- Rượu và nước: Thường đặt 2 cốc rượu và nước trên bàn thờ. Rượu biểu trưng cho linh hồn người đã khuất và nước làm sạch đề họ có thể uống. Người thực hiện lễ cúng thường sẽ rót rượu và nước vào 2 cốc và đặt lên bàn thờ.
- Thực phẩm: Những loại thực phẩm như cơm, bánh, trái cây và những món ăn khác thường được sắp xếp trên bàn thờ. Đây chính là để cung cấp thức ăn cho linh hồn và tổ tiên.
- Hương thơm: Việc đốt hương cũng chính là một phần quan trọng của lễ cúng thất tuần. Người thực hiện lễ cúng hầu hết thường đốt cây hương và để nó cháy dưới dạng hương khói, biểu trưng cho sự tôn vinh và cúng tưởng.
- Nến và đèn cây: Cây nến và đèn cây thông thường đều được sử dụng để chiếu sáng bàn thờ và tạo ra một không gian linh thiêng. Chúng thường được đặt trên bàn thờ hoặc xung quanh nơi cúng để tưởng nhớ.
- Giấy tiền và vật phẩm: Người thực hiện lễ cúng thường cũng sẽ đặt trên bàn thờ những tờ giấy tiền giả và một số vật phẩm linh thiêng như đèn lồng giấy, quạt giấy, hay các loại trang sức biểu trưng cho sự tôn vinh và cúng tưởng nhớ.
- Câu đối và bài thơ: Thông thường có một câu đối hay bài thơ sẽ được đặt trên bàn thờ để bày tỏ lòng kính trọng và cúng tưởng.
Mỗi gia đình và vùng miền đều có thể có những biểu hiện cụ thể riêng cho lễ cúng thất tuần của họ, nhưng đối với những lễ vật này thì là những yếu tố chung được sử dụng đề thế hiện lòng tôn kính và sự biết ơn đối với tổ tiên, linh hồn.
Cách thức thực hiện lễ cúng thất tuần
Cúng thất tuần được xem là một nghi lễ truyền thống trong văn hóa Việt Nam, và cách thực hiện nó có thể có sự biến đổi nhất định phụ thuộc vào từng gia đình hoặc vùng miền. Dưới đây là một hướng dẫn cơ bản về cách cúng thất tuần:
Chuẩn bị bàn thờ:
- Gia chủ chọn một vị trí linh thiêng trong nhà hoặc trong sân để đặt bàn thờ.
- Trên bàn thờ, hãy đặt một tấm bàn trắng hoặc một tấm áo trắng làm nền.
Chuẩn bị lễ vật:
- Đặt những lễ vật lên bàn thờ theo trình tự phù hợp. Lễ vật thường bao gồm rượu, nước, thực phẩm (cơm, bánh, trái cây) và hương thơm (cây hương, hương đèn), nến, đèn cây, giấy tiền, và vật phẩm linh thiêng khác.
- Các lễ vật thường được sắp xếp đẹp mắt và tôn trọng.
Đốt hương:
Bắt đầu lễ cúng bằng việc đốt hương. Đồng thời, đặt cây hương lên đèn hương và châm lửa để cho khói hương bốc tỏa lên. Đây là để tạo ra không gian linh thiêng và tôn vinh linh hồn.
Cúng tượng và câu nguyện:
- Người thực hiện lễ cúng sẽ đứng trước bàn thờ, nắm giữ hoặc gập tay, và đọc bài cúng tượng hoặc thực hiện lễ cúng cầu nguyện.
- Trong lễ cúng, họ sẽ bày tỏ lòng biết ơn, kính trọng, và cầu xin sự bình an và hạnh phúc cho tổ tiên và linh hồn.
Cúng tượng và đặt thức ăn:
- Sau khi cúng tượng và cầu nguyện, người thực hiện lễ cúng sẽ rót rượu và nước vào hai cốc để cúng tượng linh hồn.
- Họ cũng có thể đặt thức ăn trên bàn thờ và đồng thời trình bày một cách tôn trọng.
Đốt nến và đèn cây:
Đốt các nến và đèn cây để chiếu sáng bàn thờ và tạo không gian linh thiêng.
Lễ kết thúc:
Sau khi lễ cúng thực hiện hoàn thành, người thực hiện lễ cảm ơn và tôn vinh linh hồn. Họ có thể thổi tắt nến hay cũng có thể để chúng tự tắt. Lễ cúng thường kết thúc bằng việc dọn dẹp bàn thờ và những lễ vật đã sử dụng. Nhớ rằng cách cúng thất tuần có thể sẽ khác nhau tùy thuộc vào truyền thống gia đình và vùng miền. Quan trọng nhất chính là thực hiện lễ cúng với lòng kính trọng và tôn trọng đối với tổ tiên, linh hồn.
Xem thêm: Ý nghĩa thắp hương 100 ngày sau khi bốc bát hương
Văn khấn cúng thất tuần
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., Âm lịch (tức ngày... tháng... năm... Dương lịch).
Tại (địa chỉ):...
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là... vâng theo lệnh của mẫu thân (Nếu là mẹ hoặc phụ mẫu nếu là cha), các chú bác, cùng anh rễ, chị gái, các em trai gái dâu rễ, con cháu nội ngoại kính lạy.
Nay nhân ngày lễ Chung Thất (lễ Tốt Khốc) theo nghi lễ cổ truyền, có kính cẩn sắm các thứ lễ vật gồm:...
Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành.
Trước linh vị của Hiển:... chân linh
Xin kính cẩn trình thưa rằng:
Núi Hỗ sao mờ, nhà Thung bóng xế. (Nếu là cha)/ Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế. (Nếu là cha)/ Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế.(Nếu là mẹ)
Tình nghĩa cha sinh mẹ dưỡng, biết là bao;
Công ơn biển rộng, trời cao khôn xiết kể.
Mấy lâu nay: Thở than trầm mộng mơ màng;
Tưởng nhớ âm dương vắng vẻ.
Sống thời lai lai láng láng, hơn hở chừng nào!
Thác thời kể tháng kể ngày, buồn tênh mọi lẽ!
Ngày qua tháng lại, tính đến nay Chung Thất tới tuần;
Lễ bạc tâm thành gọi là có nén nhang kính tế.
Xin mời: Hiển...
Hiển...
Hiển...
Cùng các vị Tiên linh, Tổ Bá, Tổ Thúc, Tổ Cô và các vong linh phụ thờ theo Tiên Tổ cùng về hâm hưởng.
Kính cáo; Liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công,
Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho toàn gia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Cúng thất tuần là một nghi thức tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với người đã khuất. Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau khám phá ý nghĩa của lễ cúng thất tuần và những điều cần lưu ý khi thực hiện nghi lễ này. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn tổ chức một buổi lễ cúng thất tuần trang trọng và ý nghĩa, mang lại sự an ủi cho gia đình.
